Mechanizm działania rywaroksabanu
Rywaroksaban jest lekiem przeciwzakrzepowym z kategorii wybiórczych i bezpośrednich inhibitorów czynnika Xa. Wskutek blokowania aktywności czynnika Xa dochodzi do przerwania wewnątrz- i zewnątrzpochodnej drogi kaskady krzepnięcia krwi, co skutkuje zahamowaniem procesu wytwarzania trombiny i powstawania zakrzepu. Jednak warto podkreślić, że rywaroksaban jest antykoagulantem, który nie oddziałuje na płytki krwi oraz nie powoduje zahamowania trombiny (aktywowanego czynnika II).
Jak odwrócić działanie rywaroksabanu wskutek przedawkowania?
Przedawkowanie rywaroksabanu i innych leków przeciwzakrzepowych skutkuje upośledzeniem procesu krzepnięcia, co w konsekwencji przyczynia się do krwotoku. Pojawienie się krwawienia wymaga odpowiedniego postępowania:
- Punktem wyjścia jest opóźnienie podania kolejnej dawki rywaroksabanu bądź przerwać leczenie, co jest uzależnione od stanu pacjenta. Czas półtrwania leku wynosi od 5 do 13 godzin. Postępowanie musi być dostosowane do lokalizacji krwawienia i jego intensywności. Przeważnie poleca się przeprowadzić leczenie objawowe np. ucisk mechaniczny, podawanie płynów i zastosowanie wsparcia hemodynamicznego, przetoczenie produktów krwiopochodnych (świeżo mrożone osocze lub koncentrat erytrocytów) lub trombocytów, czy hemostazę chirurgiczną.
- Gdy zaprzestanie farmakoterapii i leczenie objawowe nie przynosi pożądanego rezultatu, a krwawienie nie ustępuje, to wówczas lekarz może rozważyć podanie pacjentowi środka prokoagulacyjnego. Preparat prozakrzepowy ma za zadanie odwrócić działanie rywaroksabanu. U chorego można zastosować m.in. koncentrat czynników zespołu protrombiny (PCC), koncentrat aktywowanych czynników zespołu protrombiny (aPCC) bądź rekombinowany czynnik VIIa (r-FVIIa). Niemniej jednak doświadczenie kliniczne w stosowaniu tych preparatów u pacjentów leczonych rywaroksabanem jest bardzo ograniczone – stąd zalecenia są oparte na ograniczonych danych klinicznych. Dlatego też w przypadku poważnego krwotoku należy skonsultować się ze specjalistą ds. krzepnięcia krwi.
